" Video call: Εδώ Πολυτεχνείο-Εδώ Πολυτεχνείο..." ένα χρόνο πριν στο Ειδικό Σχολείο Νταού Πεντέλης

"Μικροί δημοσιγράφοι σε δράση"
Ο Παναγιώτης και ο Σωτήρης, εκ μέρους όλων των μαθητών του Ειδικού Σχολείου Νταού Πεντέλης, έστειλαν ένα e-mail την εβδομάδα που μας πέρασε, στον Αντώνη Λιοναράκη, ένεργό και στοχαζόμενο τότε φοιτητή που συμμετείχε στα επεισόδια του Πολυτεχνείου και τώρα Αναπληρωτή Καθηγητή στο Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο.

" Καλημέρα, κύριε Λιοναράκη.

Είμαστε μαθητές του Ειδικού Σχολείου Νταού Πεντέλης. Η κυρία υπολογίστρια μας είπε πως έχει έναν πολύ καλό φίλο που μπορεί να μας μιλήσει για το Πολυτεχνείο. Εμείς λυπόμαστε που τους φοιτητές τους πάτησε το τανκς αλλά χαιρόμαστε που νέα παιδιά σαν κι εμάς αγωνίστηκαν για την ελευθερία του λαού. Θα είμαστε πολύ χαρούμενοι αν μας μιλήσετε γιατό τι έγινε τότε. Θέλουμε να σας πάρουμε συνέντευξη. Η κυρία υπολογίστρια είπε να σας το ζητήσουμε με μέιλ μήπως βρείτε λίγο χρόνο. Θα μας βάλει ένα σύστημα είπε στον υπολογιστή που θα σας ακούμε και θα μπορούμε να σας βλέπουμε. Θα μας κάνετε τη χάρη να μαζευτούμε στο εργαστήριο και να σας ρωτάμε; Μη στενοχωρηθείτε αν δεν μπορείτε. Η κυρία είπε πως έχετε συνέδριο και πολύ δουλειά και σας ρωτάμε.Μη στενοχωρηθείτε αν δεν μπορείτε. Εμείς σας αγαπάμε γιατί παλέψατε για μας.

Παναγιώτης-Σωτήρης"

Η απάντηση ήρθε το επόμενο πρωινό.

Αγαπητέ Παναγιώτη και αγαπητέ Σωτήρη,

έλαβα το μήνυμά σας και θέλω να σας ευχαριστήσω πολύ για αυτά που γράψατε. Με πολύ χαρά θα μιλήσουμε και θα με ρωτήσετε εσείς και οι φίλοι σας ό,τι θέλετε. Μπορούμε με το "skype" να συζητήουμε και να τα πούμε. Θα είναι τιμή μου να μιλήσω μαζί σας.

Με φιλία,

Αντώνης Λιοναράκης"

Συνέντευξη με λογισμό και με όνειρο...
Παραμονή της επετείου του Πολυτεχνείου. Οι μαθητές ήταν από νωρίς έτοιμοι και ανυπόμονοι για τη συνέντευξη που θα έπαιρναν. Στις 10.00 το πρωί μια ομάδα μαθητών συγκεντρώθηκε στο εργαστήριο. Ο Παναγιώτης, ο Σωτήρης, ο Τάσος, ο Σπύρος και η Δήμητρα, η δεσποινίδα της μιρής μας ομάδας. Η μικρή καμερούλα ακροβατούσε πάνω στην οθόνη του υπολογστή και περίμενε τη μεγάλη στιγμή. Η υπολογίστρια στη μέση και οι μαθητές ο ένας κοντά-κοντά στον άλλο. Η Δήμητρα και ο Παναγιώτης έκαναν πρόβα τις ερωτήσεις που είχαν ετοιμάσει. Ο Τάσος ντρεπόταν να μιλήσει και ήταν ετοιμος να πατήσει το μαγικό κουμπάκι που θα ηχογραφούσε τη συνέντευξη. Ο Σπύρος δεν πίστευε στα μάτια του ότι κάποιος θα "έβγαινε" στην οθόνη του υπολογιστή, θα τον έβλεπε και θα του μιλούσε.

Στις 10.20' η υπολογίστρια πάτησε το "video call", ο κύριος Λιοναράκης αντίκρυσε τις δημοσιογραφικές φατσούλες κι αυτές απορημένες για το πώς συμβαίνει αυτό, κοίταζαν με τα μεγάλα, καθαρά μάτια τους ορθάνοιχτα τον κύριο Λιοναράκη! Η camera πήγαινε από τη μια φατσούλα στην άλλη για να έχουν όλοι οι μαθητες τη χαρά της δημοσιότητας ;-).

Όλη η ομάδα τον καλημέρισε και τον ευχαρίστησε που δέχτηκε να δώσει τη συνέντευξη. Στη συνέχεια, ο Σωτήρης του ζήτησε να τους πει τι έγινε στο Πολυτεχνείο. Η Δήμητρα ρωτούσε τι είναι η δικτατορία. Ο Παναγιώτης ήθελε να μάθει τι έκανε η μυστική αστυνομία και ο Σπύρος ανυπομονούσε να μάθει αν έκαναν βασανιστήρια τότε στους φοιτητές. Οι εμπειρίες άρχισαν να πηγαινοέρχονται και το ενδιαφέρον των παιδιών να μεγαλώνει. Κοιτούσα τα μάτια τους που ήταν καρφωμένα στη οθόνη του υπολογιστή. Δεν τα έχω ξαναδεί πιο μεγάλα!

"Και τι είναι η δικτατορία";

" Η δικτατορία είναι το απόλυτο σκοτάδι. Είναι όταν δε μπορείς να διαβάσεις αυτό που θέλεις, όταν δε μπορείς να τραγουδήσεις αυτό που θέλεις. Είναι που όταν το κάνεις, σε συλλαμβάνουν και σε βάζουν στη φυλακή".

" Και οι άνθρωποι πώς ένιωθαν στη δικτατορία";

" Ήταν εναντίον αυτής της κατάστασης αλλά φοβόντουσαν. Κάμποσοι φοιτητές τότε κλείστηκαν στο Πολυτεχνείο για να διαμαρτυρηθούν".

"Εσείς, πώς ζήσατε την εμπειρία από κοντά";

"Κλείστηκα κι εγώ μαζί με τους φοιτητές στο Πολυτεχνείο. Κάναμε κατάληψη. Οργανώσαμε εκεί τη ζωή μας για τρεις μέρες. Γράφαμε προκυρήξεις, λέγαμε συνθήματα εναντίον της χούντας...Όμως, αργά το βράδυ της Παρασκευής έστειλαν τα τανκς να μας βγάλουν έξω. Έσπασαν την πόρτα κι έβγαζαν τον κόσμο έξω με το ζόρι. Στρατιώτες και αστυνομικοί ήταν στα γύρω κτίρια, κρατούσαν όπλα. Σκοτώθηκαν πολλοί φοιτητές, πολύς κόσμος".

"Μπορείτε να μας πείτε τι είναι το ΕΑΤ/ΕΣΑ; Κάπου γράφετε για τον αδερφό σας όταν φυλακίστηκε "Δεν ήξερε αν είναι μέρα ή νύχτα και δε μπορούσε να μετρήσει το χρόνο...". Τι εννοείτε με αυτό;

"Ναι, η στρατιωτική αστυνομία συνέλαβε τότε αρκετούς φοιτητές. Στο κελί της φυλακής υπήρχε μόνο μια λάμπα. Δεν υπήρχε ένα παράθυρο που να μπορείς να δεις το φως του ήλιου, να καταλάβεις αν είναι μέρα ή νύχτα. Ήταν η απόλυτη απομόνωση".

" Κάπου αλλού γράφετε πως η φυλακή τότε δεν ήταν όπως σήμερα. ήταν γεμάτη με ανθρώπους πνευματικούς, με ανθρώπους καλλιτέχνες, με ανθρώπους παληκάρια. Γράφετε πως τότε η φυλακή ήταν ένα πραγματικό σχολείο. Τι εννοείτε με αυτό";

" Αναφέρομαι στην κατάσταση που επικρατούσε στις φυλακές του Κορυδαλλού με πολιτικούς κρατούμενους, οι οποίοι ήταν μορφωμένοι άνθρωποι, καλλιτέχνες, πολιτικοί, καθηγητές, σπουδαίοι άνθρωποι. Εκεί οργάνωναν σεμίνάρια, μαθήματα...ήταν σα σχολείο".

" Η κυρία υπολογίστρια μας διάβασε κάπου πως γράψατε [ Εμείς μαθαίνουμε να κρίνουμε τους ανθρώπους από τις πράξεις τους, ενώ αυτοί μας έκριναν για τις σκέψεις μας. Μάθαμε να αναζητάμε το φως του ήλιου και του γιασεμιού, ενώ αυτοί ήθελαν να κλείνουν κάθε χαραμάδα της ζωής]. Μας άρεσε αυτό κύριε Λιοναράκη...".

" Ναι, αυτό ήταν μια πραγματικότητα. Οι άνθρωποι της δικτατορίας μπορούσαν να σε συλλάβουν επειδή έλεγες τη γνώμη σου. Εάν έγραφες σε ένα κομμάτι χαρτί "ΖΗΤΩ Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ" θα μπορούσες να πας στη φυλακή για δέκα με δεκαπέντε χρόνια".

" Σας βασάνισαν ποτέ";

"Υπήρχαν πολλά βασανιστήρια, σωματικά και ψυχολογικά. Έχετε ακούσει γι αυτά";"

" Όχι, μπορείτε να μας πείτε εσείς";

"Να σας πω μερικά παραδείγματα. Ένα από αυτά είναι η "εικονική εκτέλεση". Ήταν μια εκτέλεση που δεν ήταν αληθινή, αλλά εσύ δεν το ήξερες αυτό. Νόμιζες πως θα πεθάνεις εκείνη την ώρα που σε σημάδευαν. Ήταν ένα ψυχολογικό βασανιστήριο. Μετά ήταν το ξύλο. Άκόμα μπορούσαν να σε αφήσουν όρθιο πολλές ημέρες, δυο τρεις. Το αίμα κατευθύνεται τότε προς τα πόδια και το μυαλό σο μπερδέυεται. Τα χάνεις τότε...δεν καταλαβαίνεις".

Τα παιδιά δεν πίστευαν στα αυτιά τους. Δεν είχαν φανταστεί πόση σκληρότητα μπορεί να εφαρμόσει ένα ανθρώπινο πλάσμα σε ένα άλλο. Τα μάτια του Τάσου είχαν δακρύσει και η Δήμητρα μου κρατούσε σφιχτά το χέρι. Η ένταση ήταν ολοφάνερη στο μικρό μας εργαστήρι. Ήταν η πρωτόγνωρη για τα παιδιά εμπειρία να βλέπουν κάποιον που μιλούσε μόνο σε αυτούς και αυτά που έλεγε ένιωθαν πως ήταν τόσο σημαντικά. Κι ήταν τα ίδια που προκάλεσαν-προσκάλεσαν τις εμπειρίες αυτές να διαχυθούν στις ψυχές τους, να αποτυπωθούν στη σκέψη τους.

Η συνένετευξη έφτασε στο τέλος της. Τα παιδιά μου ψιθύρισαν στο αυτί πως ήθελαν να του πουν ένα τραγούδι. Αυτό είχε λογισμό και όνειρο. Δεν το είχαμε οργανώσει. Και θέλησαν να του προσφέρουν το κόκκινο-χάρτινο τριαντάφυλλο που είχαμε στην τάξη μας. Αυτό είχε αγάπη.Ο Σπύρος το πήρε από τη μολυβοθήκη και το έδωσε στη Δήμητρα να το προσφέρει στον κύριο καθηγητή, μιας και αυτή φαινόταν καλύτερα εκείνη την ώρα στην οθόνη. Το πνεύμα μας...ομαδοσυνεργατικό.

"Ένα το χελιδόνι κι η άνοιξη ακριβή

για να γυρίσει ο ήλιος θέλει δουλειά πολλή..."

Η "υπολογίστρια" και οι μαθητές της

* Μόλις η βίντεο-κλήση έφτασε στο τέλος της, ιαχές χαράς και συγκίνησης γέμισαν το εργαστήρι μας. "Τα καταφέραμε, κυρία υπολογίστρια"; " Τα καταφέρατε αγάπες μου"! Ολόκληρη η συνέντευξη, μαζί με τις ιαχές θριάμβου, βρίσκεται ηχογραφημένη στο i-phone της υπολογίστριας και στις ψυχές των μαθητών της.